Ouderschapsverlof uitgebreid naar 4 maand

De regering heeft , met enige vertraging, beslist om het voltijds ouderschapsverlof uit te breiden van 3 naar 4 maand. Of acht maanden halftijds of 20 maanden voor een vermindering met één vijfde. Deze uitbreiding komt er in uitvoering van een Europees kaderakkoord.

Het ACV staat uiteraard positief tegenover deze uitbreiding. Ouderschapsverlof is een belangrijk instrument om voor ouders de combinatie van arbeid en gezin te vergemakkelijken.

Het ACV betreurt wel dat het recht op een RVA-uitkering in die 4de maand beperkt wordt tot geboortes en adopties vanaf 8 maart 2012. Ouders van kinderen die jonger zijn dan 12, maar geboren of geadopteerd werden voor 8 maart, krijgen dus geen uitkering als ze de vierde maand ouderschapsverlof opnemen. De Nationale Arbeidsraad suggereerde wel aan de minister om voor alle ouders die de vierde maand ouderschapsverlof opnemen een uitkering te voorzien. Dit is belangrijk om de extra maand ouderschapsverlof toegankelijk te maken voor alle inkomensgroepen. Het ACV hoopt dat dit bij een volgende begrotingsoefening kan gecorrigeerd worden.

Het ACV vraagt ook snel bevestiging van de gelijkstellingen voor rechten in de sociale zekerheid en andere sociale rechten van werknemers die de extra maand ouderschapsverlof zonder uitkering opnemen.

Tegelijk met de uitbreiding van het ouderschapsverlof besliste de regering ook dat de werknemer aan de werkgever een aangepaste arbeidsregeling of werkrooster mag vragen voor een periode van maximum zes maanden die volgt op het ouderschapsverlof. De goedkeuring van deze aanvraag berust volledig op de goodwill van de werkgever, maar het ACV rekent op het gezond verstand van werkgevers om dit toe te kennen. Dat werknemers arbeid en gezin werkbaar kunnen combineren is immers ook in hun belang.

Uitbreiding ouderschapsverlof lijkt moeilijke bevalling

De Belgische regering had tot 8 maart de tijd om de Europese richtlijn rond ouderschapsverlof om te zetten. Dat is tot op heden echter niet gebeurd.

Die Europese richtlijn wil dat het voltijds ouderschapsverlof uitgebreid wordt van 3 naar 4 maand. Daarnaast voorziet de richtlijn ook in een recht van werknemers die terugkeren uit ouderschapsverlof om voor een bepaalde periode aangepaste werktijden en werkroosters aan te vragen.

Het ACV vraagt de regering om alsnog over te gaan tot een snelle omzetting van de Europese richtlijn. Ouderschapsverlof is belangrijk voor ouders, die vaak met twee werken, om arbeid en gezin te kunnen combineren. Het ACV dringt er ook op aan dat voor de vierde maand ouderschapsverlof een uitkering wordt voorzien. Alleen op die wijze kan dit ouderschapsverlof toegankelijk zijn voor alle inkomens.

ACV tevreden met belangrijke stap om energieprijzen aan te pakken

Het ACV is tevreden dat de federale regering eindelijk werk maakt van een betere controle op de elektriciteits- en gasprijzen. Studie na studie werd aangetoond dat de energieprijzen in België sneller stijgen dan in onze buurlanden. De sterke stijging van van de energieprijzen is een zeer belangrijke oorzaak van de snel oplopende inflatie in België. Daarom pleitte het ACV al maanden voor meer controle op de energieprijzen, onder andere door elektriciteits- en gasprijzen los te koppelen van de olieprijs. Het ACV hoopt dat de voorgestelde regeringsmaatregelen nu ook tot een krachtdadig energiebeleid leiden.

De belangrijkste maatregel heeft betrekking op de prijsformules die gebruikt worden door de grote leveranciers. Die formules voor elektriciteit en gas zijn vaak gekoppeld aan de olieprijs. Indien die stijgt op de wereldmarkt dan stijgen onze gas- en elektriciteitsprijzen. Het is dit mechanisme dat in belangrijke mate oorzaak is voor de veel snellere stijging van de prijzen in België. De regering gaat deze prijzen nu voor 6 maanden bevriezen. De regulator voor de elektriciteits- en gasmarkt (CREG) krijgt ook de opdracht om deze prijsformules te onderzoeken. Op termijn mogen enkel nog realistische kosten (die de productiekost weerspiegelen) in rekening gebracht worden. Deze controle door de CREG wordt het vangnetmechanisme genoemd. Het ACV is bijzonder verheugd dat dit nu ingevoerd wordt en dat de CREG vanaf 2013 op effectieve wijze de prijzen kan controleren.

Nog niet alle problemen opgelost

Deze maatregelen betekenen echter niet dat de problematiek van de elektriciteits- en gasprijzen hiermee opgelost is. Er zijn nog een paar dossiers die wegen op de prijzen:

• De energieproducenten die gebruik maken van nucleaire energie boeken nog steeds hoge winsten door gebruik te maken van afgeschreven kerncentrales. Deze nucleaire rente moet ten goede komen van de consument. Dit kan via investeringen in hernieuwbare energie en in sociale maatregelen waardoor het aandeel van de huidige heffingen op de energieprijs omlaag kan.
  


• Er moet een veel strengere controle op de doorrekening van de groenestroomcertificaten in de stroomprijs komen. Sommige leveranciers rekenen vaak de boeteprijs aan terwijl de marktprijs van de certificaten gezakt is en de kostprijs (vooral voor leveranciers die zelf groene stroom produceren) veel lager is.

Nieuwe wet maakt loonkloof in onderneming zichtbaar.

Deze namiddag keurt de Kamer een wetsvoorstel goed om de loonkloof tussen mannen en vrouwen aan te pakken. De nieuwe wet zal onder andere toelaten om via de sociale balans de loonverschillen tussen mannen en vrouwen op ondernemingsniveau zichtbaar te maken. De aanpak van de loonkloof krijgt zo meteen heel wat meer slagkracht. Zonder concrete cijfers over de loonkloof in de onderneming, is het immers moeilijk voor vakbondsafgevaardigden om de problematiek aan te pakken in hun onderneming. De wet die vandaag goedgekeurd wordt, zal daar nu verandering in brengen.

Belangrijkste elementen uit de nieuwe wet

Een bedrijf moet ieder jaar samen met de jaarrekening een sociale balans neerleggen. In deze sociale balans zit onder meer informatie over de loonkosten en het aantal mannelijke en vrouwelijke werknemers. De nieuwe wet bepaalt dat die loonkosten in de sociale balans opgesplitst moeten worden volgens geslacht. Zo wordt de loonkloof echt zichtbaar op bedrijfsniveau. Binnen het sociaal overleg in de onderneming kan dan gezocht worden naar de oorzaken van de loonkloof. Om ze vervolgens met doelgerichte acties aan te pakken.

Aangezien de sociale balans neergelegd wordt bij de Nationale Bank wordt deze informatie ook publiek toegankelijk en kunnen bedrijven vergeleken worden.

De nieuwe wet voorziet ook dat ondernemingen met meer dan 50 werknemers om de 2 jaar een gedetailleerde genderanalyse van de bezoldigingsstructuur moeten maken. Als hieruit M/V ongelijkheden blijken, moeten werkgever en vakbonden samen een actieplan opstellen om dit te corrigeren.

Ook nieuwe functieclassificatie-systemen die men op sectoraal niveau wil invoeren, zullen vanaf nu eerst een gendertoets ondergaan.


Nieuwe wet maakt meer maatwerk mogelijk

Over de diepte van de loonkloof deden de voorbije dagen zeer uiteenlopende cijfers de ronde. Het officieel loonrapport van het Instituut voor Gelijke Kansen m/v houdt het op een loonkloof van 23%. Volgens de OESO is de loonkloof in België 8,9 %. Die verschillen hebben alles te maken met wat men meet en of men al of niet ‘corrigeert’ voor bepaalde factoren.

De vaststelling blijft dat wie de lonen van gemiddelde mannen en vrouwen naast elkaar legt, komt tot een loonkloof van meer dan 20 %. Je kan dan rekening gaan houden met het feit dat vrouwen vooral werken in lageloonsectoren (zoals de schoonmaak, kleinhandel, confectie, non-profit, onderwijs,…) en corrigeren voor die sectorverschillen. Of de lonen vergelijken per gewerkt uur om het verschil tussen deeltijdsen en voltijdsen weg te werken. Want meer vrouwen werken deeltijds. Je kan ook ‘corrigeren’ voor opleiding en anciënniteit. Al deze ‘correcties’ verkleinen de vastgestelde loonkloof.

Wie rekening houdt met premies, met bonussen, met voordelen in natura (bedrijfswagen, laptop, gsm, groepsverzekering, …) komt dan weer op een hogere loonkloof uit. De loonkloof diept ook verder uit als men ze berekent op een hele loopbaan in plaats van per uur.

De loonkloof ligt ook hoger voor oudere werknemers dan voor jongere werknemers. En is kleiner in ondernemingen met vakbondsaanwezigheid. Vaak speelt ook een glazen plafond waarbij vrouwen minder makkelijk doorgroeien tot de hoogste en best bezoldigde functies in een onderneming of instelling.

Ilke Jaspers, genderspecialiste van het ACV: “Hoe komt het dat er in onze onderneming een loonkloof is? Hoe groot is die in vergelijking met andere ondernemingen? Waar zitten de oorzaken ? In functieclassificaties, in ongelijke toegang tot bepaalde functies of promoties, opleidingen,…? Omwille van al die uiteenlopende factoren is maatwerk per onderneming erg belangrijk. Daar kan de wet die vandaag wordt gestemd flink bij helpen.”

Regering kan draagvlak vinden voor structurele en rechtvaardige fiscale maatregelen

De regering maakt het komende weekend echt werk van de begrotingscontrole. Een bijkomende sanering ten belope van 2 tot 2,5 miljard euro dringt zich op. Het ACV heeft nooit betwist dat er moet gesaneerd worden. Ons land moet de budgettaire doelstellingen halen, al was het maar om uit de wurggreep van Europa te blijven. Maar het ACV dringt wel aan op maatregelen die de toekomst en de welvaart van deze en de volgende generatie veiligstellen.

ACV voorzitter Marc Leemans: “ Belastinggeld moet uiteraard steeds op de beste manier besteed en beheerd worden. Maar we mogen ons niet laten verblinden. We verwachten allemaal steeds meer en beter van de overheid inzake zorg, onderwijs, infrastructuur, veiligheid, diensten,… Wel, dat kost geld. Blijven hakken in overheidsuitgaven en in de sociale zekerheid is geen optie. Het is cruciaal om de komende dagen en weken toe te werken naar een eerlijke en rechtvaardige fiscaliteit. Ik hoop dat dat stilaan voor iedereen duidelijk wordt. Daar ligt een groot stuk van dé oplossing. Op die manier kan de regering niet alleen haar boekhouding op orde krijgen. Maar ook de competitiviteit van onze economie veilig stellen.”

Voor de competitiviteit van onze economie is de fiscaliteit een veel beter alternatief dan een eenzijdige ingreep via de index die alleen maar opnieuw de werknemers en gerechtigden op sociale uitkeringen treft. Veel rechtvaardiger en doelmatiger is de lasten op arbeid te verminderen en te vervangen door een alternatieve financiering van de sociale zekerheid waarbij ook vermogens en andere inkomstenbronnen worden aangesproken. Het ACV staat niet alleen met deze analyse. In een gemeenschappelijke studie (april 2011) kwamen de Nationale Bank en het Planbureau al samen tot deze conclusie.

Het ACV legt daarom de volgende fiscale speerpuntvoorstellen op tafel:

1. Een eerlijke vermogensfiscaliteit door een taks op de grote vermogens op basis van een vermogenskadaster. En door een voldragen belasting op alle meerwaarden, ook voor particulieren. En niet enkel op speculatieve meerwaarden, maar ook voor liquidatieboni voor vennootschappen (nu een veel te lage taks van 10%).
   


2. De zwaarste lekken in de vennootschapsbelasting dichten door een stop op de misbruiken in de notionele intrestaftrek. En door een minimum belastingaanslag voor vennootschappen. Om zo te voorkomen dat door fiscal engineering sommige bedrijven geen of nauwelijks belasting betalen.
   In 2009 hadden de bedrijven een gemeenschappelijk positief resultaat van 93.956.000.000 euro. Stel dat de bedrijven daarop nog altijd 19.9% belasting hadden betaald (zoals in 2001) en geen 11.8% (zoals in 2009), dan zou de overheid 7.643.244.000 euro meer in het laatje hebben gekregen. Alleen al een terugkeer naar de effectieve aanslagvoet van 2 jaar eerder (14.9% in 2007) zou 2,84 miljard euro opleveren.
   


3. Bestrijding van de vervennootschappelijking om de ontwijking van personenbelasting en sociale bijdragen te stoppen. Dergelijke constructies moeten alsnog opgenomen worden in de personenbelasting. En er moeten strikte grenzen gesteld worden aan het particuliere bezit en de particuliere uitgaven die men in zo een vennootschap onderbrengt.
   


4. Afschaffing van de forfaitaire belastingen, op inkomsten uit huur bijvoorbeeld. Die belasting gebeurt nu op basis van een fictief forfait en niet op basis van de werkelijke inkomsten. Tegelijk moet een verbod ingevoerd worden om dit door te rekenen aan de huurder.
   


5. Het is een goede zaak dat zelfstandigen hun sociaal statuut de laatste jaren sterk konden verbeteren. Echter zonder daar de conclusies voor wat betreft hun bijdrage aan te verbinden. Het wordt dus hoog tijd voor hogere bijdragen van de zelfstandigen voor hun sociaal statuut. Dat is niet enkel een kwestie van eerlijke verdeling van lasten tussen werknemers en zelfstandigen, maar ook van een betere verdeling tussen zelfstandigen met een laag en een hoog inkomen.
   


6. Een volgehouden strijd tegen de fraude door een stop op schandalige lage afkoopsommen om bestraffing van fiscale fraude te ontlopen. En door een volledige afschaffing van het bankgeheim. Want alleen wie veel te verbergen heeft, moet daarvoor schrik hebben. Het gepamper van fraudeurs via een nieuwe fiscale amnestie kan echt niet door de beugel.
   


7. Nog een tandje bij in de strijd tegen de loon- en bijdragefraude in het bijzonder door bijvoorbeeld een verplichte girale betaling van het loon, een verplichte aanwezigheidsregistratie in bedrijven, een adequate wetgeving tegen schijnzelfstandigen, door naar het voorbeeld van de witwaswetgeving de verplichting aan sociale secretariaten op te leggen om indicaties van sociale fraude te melden aan de inspectiediensten.

De grote verontwaardiging over de onrechtvaardig verdeelde belastingdruk, over de zwarte economie, over zware fraudedossiers doet het ACV vermoeden dat de regering een sterk maatschappelijk draagvlak zal vinden voor maatregelen die de rechtvaardigheid van en het vertrouwen in ons fiscaal systeem herstellen.